Χωρίς Τίτλο
Τσόκλης Κώστας (1930)
1997 | 70 x 100 εκ
Μεικτή τεχνική σε χαρτί
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
MCA.SMCA.C542
Δωρεά του καλλιτέχνη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Σχέδιο
Θέμα: Σύγχρονη τέχνη, Σύνθεση, Ανθρώπινη φιγούρα
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Ο Κώστας Τσόκλης είναι από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις καλλιτεχνών που το έργο τους δύσκολα εντάσσεται σε διακριτές καλλιτεχνικές τεχνοτροπίες. Ωστόσο, σύμφωνα με τα όσα επέτασσαν η διεθνής και ελληνική κριτική, Minimal Art, Arte Povera, Conceptual Art, Pop Art και Nouveau Realisme, είναι μερικά παραδείγματα ρευμάτων που διεκδίκησαν μέρος του έργου του. Αν και παραμένοντας πιστός στη ζωγραφική πράξη, προσπάθησε να ξεφύγει από τον περιορισμό των δύο διαστάσεων και ασχολήθηκε παράλληλα με τη γλυπτική, τις εγκαταστάσεις, το βίντεο και τα νέα τεχνολογικά μέσα αλλά και τις δράσεις, ενώ αρκετές ήταν οι φορές που υπήρχε στενή σύνδεση μεταξύ των διάφορων μέσων σε έργα του. Βασικό εργαλείο στην εικαστική του πορεία αποτέλεσε η διερεύνηση των ορίων της πραγματικότητας και της αναπαράστασής της. Σημαντική και διαρκώς παρούσα στο έργο του είναι η ικανότητα να περνάει από το υλικό πράγμα στο όνειρο και την ψευδαίσθηση. Το σχέδιο «Χωρίς τίτλο» της συλλογής του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αποτελεί μελέτη για project στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα ‘97», το οποίο όμως, όπως σημειώνει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, δεν εκτελέστηκε. Αποτυπώνεται στο χαρτί ένα θέμα, που συναντάται και σε παλιότερα έργα του καλλιτέχνη. Ένας υπερμεγέθης δράκος/πύθωνας, λαβωμένος από αιχμηρά κοντάρια γίνεται αντικείμενο μελέτης και παρατήρησης από ανθρώπινες μορφές, οι οποίες στέκουν ολόγυρα. Η σύνθεση παραπέμπει στο έργο του καλλιτέχνη «Αϊ Γιώργης», μια μεγάλων διαστάσεων εγκατάσταση- περιβάλλον, η οποία αποτελείται από ένα μεγάλων διαστάσεων πίνακα, ένα υπερμεγέθη γλυπτό 18μ. από αλουμίνιο και δύο monitors. Ο απεικονιζόμενος στον καμβά έφιππος Αϊ Γιώργης καμακώνει των 18 μέτρων δράκο-φίδι με ένα κοντάρι, το οποίο ξεπροβάλλει αυτούσιο από τον πίνακα, ενώ τα μάτια του ερπετού αντικαθίστανται από τηλεοράσεις που «παίζουν» χιόνια. Ο καλλιτέχνης με το έργο αυτό στρέφει το ενδιαφέρον από τα θέματα της εφήμερης καθημερινότητας που πραγματεύεται μέχρι τότε (1990) σε θρησκευτικά και μυθολογικά.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Κώστας Τσόκλης γεννήθηκε το 1930 στην Αθήνα, όπου σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη (1948-1954). Με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. έζησε και εργάστηκε στη Ρώμη (1957-1960), όπου υπήρξε μέλος της ομάδας Gruppo Sigma. Τη δεκαετία του ’60 έζησε κατά κύριο λόγο στο Παρίσι και στη συνέχεια με υποτροφία του Ιδρύματος DAAD διέμεινε στο Βερολίνο την περίοδο 1971-1972. Έκτοτε και μέχρι τη μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα το 1984, έζησε μεταξύ Αθήνας και Παρισιού. Αν και γνώρισε τις περισσότερες από τις τάσεις της σύγχρονης τέχνης συχνά εν τη γένεσή τους και στον τόπο δημιουργίας τους, στην πραγματικότητα η δουλειά του δεν εντάσσεται σε κανένα ρεύμα, ανιχνεύονται ωστόσο στα έργα του στοιχεία τόσο της εννοιολογικής τέχνης, όσο και της pop art και των νέων ρεαλιστών. Παρότι η τρίτη διάσταση προστέθηκε πολύ γρήγορα στο έργο του, η ζωγραφική σκέψη εξακολούθησε να χαρακτηρίζει τις συνθέσεις του, ενώ ακόμη το στοιχείο της οφθαλμαπάτης με την κατάργηση ουσιαστικά των ορίων ζωγραφικού και πραγματικού χώρου διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του. Μετά το 1985 πρόσθεσε στα έργα του τη χρήση βίντεο, δημιουργώντας εικαστικές εγκαταστάσεις με πολλαπλές οθόνες, ηχητικά εφέ, όπου το πραγματικό και το φανταστικό συμπλέκονται. Παρουσίασε το έργο του σε δεκάδες ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική και συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Biennale του Παρισιού (1961, 1963), του Sao Paulo (1965), η Documenta του Kassel (1975) κ.α. Το 1986 μαζί με τον Χρ. Καρά εκπροσώπησαν την Ελλάδα στη Biennale της Βενετίας. Το 2001 υπήρξε χρονιά σταθμός για την εκθεσιακή του δραστηριότητα, καθώς παρουσιάστηκε στο Μουσείο Φρυσίρα έκθεση-αφιέρωμα στα νεανικά του χρόνια (1950-1959) και το Ε.Μ.Σ.Τ. διοργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του. Έργα του κοσμούν δημόσιους χώρους, μεταξύ των οποίων το Προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, ο Σταθμός Μετρό Εθνική Άμυνα στην Αθήνα κ.α.