Χωρίς τίτλο
Κουντριασόφ Ιβάν (1896-1972)
1925 | 31.1 x 17.7 εκ
Μολύβι σε χαρτί
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης | Συλλογή Κωστάκη
CC-0461/I.Kudriashev-/C503-714
Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Σχέδιο
Θέμα: Ρωσική Πρωτοπορία/Κοσμιτισμός, Μοντέρνα τέχνη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Το 1925, στην πρώτη έκθεση της ΟΣΤ, ο ζωγράφος Ι. Κουντριασόφ παρουσίασε δύο σειρές ζωγραφικών έργων: την Κατασκευή ευθύγραμμης κίνησης και την Κατασκευή καμπυλόγραμμης κίνησης. Τα έργα αυτά δεν ανταποκρίνονται στο πρόγραμμα αυτής της ένωσης, που υποστήριζε την επαναφορά στην παραστατικότητα, στην απεικόνιση των σύγχρονων θεμάτων. Η επικαιρότητά τους βρισκόταν αλλού. Διαπνέονταν από απεριόριστη πίστη στις δυνατότητες της επιστημονικής τεχνικής ανάπτυξης και διακήρυσσαν το μεγαλείο των επιστημονικών γνώσεων. Όπως στους Κ. Ρέντκο, Α. Λαμπάς, Μ. Πλάξιν, τα θέματα των πινάκων του υπαγορεύονταςν από την επιστημονική σκέψη. Η γνωριμία του Κουντριασόφ με τον επιστήμονα - ερευνητή Κ. Ε. Τσιολκόφσκι -τον πατέρα της ρωσικής αεροναυπηγικής- ήταν καθοριστικό για τον ενθουσιασμό με τον οποίο αντιμετώπισε την ιδέα των διαστημικών πτήσεων. Πίστευε στη δυνατότητά τους, και γι' αυτό προσπάθησε, με τα μέσα της αφηρημένης ζωγραφικής, να εκφράσει τις διάφορες μορφές της κίνησης στο αχανές διάστημα και να αποδώσει τη δυναμική τους. Ο Κουντριασόφ προσπάθησε να τεκμηριώσει θεωρητικά τις ζωγραφικές κατασκευές του: "Δουλεύοντας στη μη-αντικειμενική ζωγραφική, έφτασα σε κάποια συγκεκριμένα συμπεράσματα που υπερβαίνουν τα όρια της εργαστηριακής εργασίας των ζωγράφων. Η ζωγραφική μου παύει να είναι αφηρημένη χρωματική / μορφολογική κατασκευή και γίνεται ρεαλιστική έκφραση της σύγχρονης αντίληψης του χώρου. Αυτό είναι ένα από τα πιο βασικά ζητήματα της εικαστικής τέχνης. Αν δε το λάβουμε υπόψη, δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα σύγχρονο πίνακα. Με τη μετάβαση της τέχνης στο ρεαλισμό και την αντικειμενικότητα, η μη-αντικειμενική ζωγραφική αρχίζει να αντιλαμβάνεται το χώρο σαν περιεχόμενο και μορφή. Η ζωγραφική του χώρου -η συνθετική αντίληψη- αποδίδεται σαν ένα διαστημικό πλάνο. Για το λόγο αυτό η έκφραση αυτής της αντίληψης θα δώσει τη ζωγραφική μορφή που θα επιδείξει το απεριόριστο του διαστημικού κόσμου και θα σχηματίσει μια νέα συνθετική αίσθηση στη ζωγραφική. Ο χώρος, ο όγκος, η πυκνότητα και το φως -αλλά και υλική πραγματικότητα- αποτελούν την ουσιαστική καινοτομία, αυτή που εφαρμόζει σήμερα η ζωγραφική του χώρου. Η κοσμική μορφή, όπως τη δημιουργεί ο καλλιτέχνης από διαίσθηση, είναι ανάλογη της επιστημονικής αντίληψης για το σύμπαν". Ι. Κουντριασόφ, Σημειώσεις για τη μη-αντικειμενική ζωγραφική.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Iβάν Aλεξέγεβιτς Kουντριασόφ (Καλούγκα, 1896 - Mόσχα, 1972) σπούδασε στη Μόσχα, στο Ινστιτούτο Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής (1913-1917) και αργότερα στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ) με καθηγητή τον Μαλέβιτς (1918-1919). Το 1917 ζωγράφισε τις πρώτες αφηρημένες συνθέσεις του. Το 1919 στάλθηκε στο Ορενμπούργκ για να οργανώσει τα ΣΒΟΜΑΣ. Εκεί το 1920 συναντήθηκε με τον Mαλέβιτς και τον Λισίτσκι. Συμμετείχε στην Πρώτη Κρατική Έκθεση του Ορενμπούργκ, όπου εξέθεσε σχέδια για την τοιχογραφία του Πρώτου Σοβιετικού Θεάτρου και άλλα αφηρημένα έργα. Το 1920 εργάστηκε ως διακοσμητής στο Θερινό Θέατρο του Κόκκινου Στρατού και οργάνωσε το τμήμα της ομάδας «Ουνόβις» («Επιβεβαιωτές της Νέας Τέχνης») στο Ορενμπούργκ. Το 1921, ως επόπτης ενός τρένου για τη διακομιδή λιμοκτονούντων παιδιών, έφτασε στο Σμολένσκ όπου συνάντησε τους Καταρτζίνα Kόμπρο και Βλαντισλάβ Στρζεμίνσκι, πολωνούς καλλιτέχνες, οπαδούς των θεωριών του Mαλέβιτς. Στα τέλη του 1921 επέστρεψε στη Μόσχα και έστειλε έργα του στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην «Γκαλερί βαν Ντίμεν» στο Βερολίνο το 1922 και στο Άμστερνταμ το 1923. Από το 1925 ως το 1928 παρουσίασε τα κοσμικά αφηρημένα έργα του στην πρώτη, δεύτερη και τέταρτη έκθεση της «Ένωσης Ζωγράφων του Καβαλέτου». Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και στη δεκαετία του 1960 ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα προβλήματα της κοσμικής αφηρημένης ζωγραφικής, ένα θέμα που τον είχε απασχολήσει και παλαιότερα, και στράφηκε, κάτω από την επίδραση των θεωριών του αστροφυσικού Kονσταντίν Tσιολκόφσκι, στη θεώρησή της μέσα από το σουπρεματισμό.