“Ράδιο-ρήτορας. Εκράν”. Προσχέδιο για προπαγανδιστική κατασκευή με οθόνη και μεγάφωνο, αρ. 5
Κλούτσις Γκούσταβ (1895-1938)
1922 | 26.1 x 14.7 εκ
Χρωματιστά μελάνια και μολύβι σε χαρτί
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης | Συλλογή Κωστάκη
CC-0385/G.Klutsis-/C376-169
Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Έργο ζωγραφικής
Θέμα: Ρωσική Πρωτοπορία, Παραγωγισμός, Μοντέρνα τέχνη, Κατασκευή, Προπαγανδιστική κατασκευή
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Έγχρωμη σύνθεση που απεικονίζει κατασκευή (πτυσσόμενης βάσης) με οθόνη (πάνω αριστερά) και ραδιοφωνικό μεγάφωνο αναγγελιών (κέντρο), το οποίο στηρίζεται σε ορθογώνιο στερεό που στις δύο ορατές πλευρές του φέρει σε κόκκινο και λευκό τον αριθμό 5, σε λευκό και μαύρο φόντο αντίστοιχα. Το κωνικό σχήμα του μεγαφώνου αποδίδεται με κόκκινο τρίγωνο που έχει καμπύλη τη μια του πλευρά, επί της οποίας εφάπτεται κυκλικός δίσκος μαύρος εξωτερικά και με μικρότερα τρίγωνα εσωτερικά, εναλλάξ κόκκινα και λευκά και ακτινωτά διατεταγμένα γύρω από μικρότερο κόκκινο κύκλο. Ο φέρων σκελετός της κατασκευής αποτελείται από χιαστί τεμνόμενα κατακόρυφα, διαγώνια και οριζόντια ευθύγραμμα στοιχεία (συρματόσκοινα ή μεταλλικοί ράβδοι) και μακρόστενα στερεά ορθογώνιας διατομής, εν είδη δοκών. Στην ορθογώνια οθόνη αναγράφεται η λέξη ЭКРАН με γράμματα εναλλάξ σκιασμένα μαύρα και διαγραμμισμένα με επάλληλες λεπτές μαύρες γραμμές, ενώ επάνω της, σε διαγώνια διάταξη και η μια κάτω από την άλλη είναι γραμμένες οι λέξεις РАДИО ОРАТОР.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Gustav Gustanovich Klucis γεννήθηκε το 1895 στη Ρουιένα της Λετονίας. Το διάστημα 1911-1912 σπούδασε στην Παιδαγωγική Σχολή του Βόλμαρ, τη διετία 1913-1915 παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών της Ρίγας και στη συνέχεια μετοίκησε στην Πετρούπολη, όπου μέχρι το 1917 σπούδασε στη Σχολή της Εταιρείας για την Προώθηση των Τεχνών και ταυτόχρονα δούλεψε σαν σκηνογράφος στο Εργατικό Θέατρο Okhtensky. Το ενδιαφέρον του για τις εικαστικές τέχνες τον οδήγησε να φοιτήσει στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ) καθώς και στα Ανώτερα Τεχνικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια της Μόσχας (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) της Μόσχας. Η γνωριμία του κατά τη διάρκεια των σπουδών του με τον Kazimir Malevich τον φέρνει σε επαφή με το νέο καλλιτεχνικό ρεύμα του σουπρεματισμού, τον οποίο αφομοιώνει και στρέφεται προς τον κονστρουκτιβισμό. Υπήρξε ιδιαίτερα δραστήριος δημιουργώντας μια πληθώρα σχεδίων, λάδια, χαρακτικά και φωτομοντάζ ενώ ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι και η ενότητα σχεδίων που φιλοτέχνησε το 1922 και αφορούσε κατασκευές-περίπτερα που επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν ως περίπτερα προπαγάνδας που συνδύαζαν τον ήχο, την εικόνα και την κίνηση. Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 δίδαξε θεωρία του χρώματος στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια, παράλληλα συμμετείχε σε εκθέσεις καλλιτεχνών της πρωτοπορίας στη Ρωσία και στο εξωτερικό. Ασχολήθηκε με την τυπογραφία, σχεδίασε αφίσες και εγκαταστάσεις και το 1937 υπήρξε ένας από τους σχεδιαστές του σοβιετικού περιπτέρου στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι. Το 1938 συνελήφθη ως μέλος της ομάδας ”Latvian Operation” και εκτελέστηκε στη Μόσχα.