Ζωγραφικό αρχιτεκτόνημα
Ποπόβα Λιουμπόβ (1889-1924)
1918-1919 | 73,1 x 48,7 εκ
Λάδι σε καμβά
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης | Συλλογή Κωστάκη
MMA.CC.178
Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Έργο ζωγραφικής
Θέμα: Ρωσική Πρωτοπορία, Σουπρεματισμός, Γεωμετρική αφαίρεση
Τεχνικές: Ελαιογραφία
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Στο διάστημα 1916 - 1918 η Ποπόβα έφτιαξε τα πρώτα ώριμα μη- αντικειμενικά της έργα σε ένα καθαρά προσωπικό στυλ, τα οποία ονόμασε Ζωγραφικά αρχιτεκτονήματα. Ο καταλυτικός παράγοντας στη διαμόρφωση του δικού της μη- αντικειμενικού ιδιώματος ήταν κυρίως η επίδραση του σουπρεματισμού του Μαλέβιτς, η γλώσσα των γεωμετρικών σχημάτων των συγκροτημένων σε δυναμικές συνθέσεις που αιωρούνται μέσα στο χαοτικό, λευκό, κοσμικό διάστημα. Σκοπός της ζωγράφου είναι η δημιουργία μιας δυναμικής κατασκευής διαγωνίως τεμνόμενων και σχεδόν άυλων επιπέδων που διασταυρώνονται υπό διάφορες γωνίες κλίσης μέσα σε έναν πολυσύνθετο ζωγραφικό χώρο. Η σύνθεση διατηρεί μια αέναη οπτική ρευστότητσ που απορέει από το παιχνίδισμα του φωτός πάνω στα ευκρινούς υφής και ωστόσο ημιδιάφανα επίπεδα. Τριγωνικά και τραπεζοειδή επίπεδα διασταυρώνονται μεταξύ τους υπό διαφορετικές κλίσεις και οι κατάφωτες άσπρες περιοχές τους δίνουν την αίσθηση της μαρμαρυγής και ενός χώρου που σφύζει από ζωή. Η σύνθεση υπερβαίνει τα όρια του πίνακα προς κάθε κατεύθυνση. Το έργο αυτό είναι σχεδόν αποκλειστικά μια συμφωνία σε χρώμα μπλέ. Διάφορα επίπεδα που κυμαίνονται τονικά από το πιο ανοικτό έως το σχεδόν μαύρο, οργανώνονται γύρω από ένα φωτεινό κέντρο που κάνει τα γύρω του σχήματα να πάλλονται και να λαμπυρίζουν, ενώ παράλληλα τονίζει την αίσθηση που δημιουργεί η υφή της ζωγραφικής επιφάνειας. Η σύνθεση είναι βασικά χτισμένη πάνω σε ένα σύνολο τριγωνικών σχέσεων και τεμνόμενων διαγώνιων που ενεργοποιούν το ζωγραφικό πεδίο και δημιουργούν ένα δυναμικό χώρο.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Η Λιουμπόβ Σεργκέγιεβνα Ποπόβα (Ιβανόφσκοε, κοντά στη Μόσχα, 24 Απριλίου 1889 - Μόσχα, 25 Μαίου 1924) σπούδασε στα εργαστήρια των Στανισλάβ Ζουκόφσκι, Iβάν Ντουντίν και Kονσταντίν Γιουόν στη Μόσχα (1907-1908). Tο διάστημα 1910-1912 ταξίδεψε στο Κίεβο, σε αρχαίες ρωσικές πόλεις και στην Ιταλία. Εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από τα έργα του Μιχαήλ Βρούμπελ, του Τζιότο, όπως επίσης και από την αρχαία ρωσική τέχνη και αρχιτεκτονική. Το 1912 δούλεψε στο εργαστήριο «Ο Πύργος» στη Μόσχα, μαζί με τον Τάτλιν. Το χειμώνα της ίδιας χρονιάς πήγε στο Παρίσι και εργάστηκε στην Ακαδημία «Λα Παλέτ», με δασκάλους τους Ανρί Λε Φοκονιέ και Ζαν Μετσενζέ, μαζί με τους Βέρα Πέστελ, Nαντιέζντα Ουνταλτσόβα και άλλους ρώσους καλλιτέχνες. Επέστρεψε στη Μόσχα το 1913. Τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 1914 εξέθεσε με την ομάδα «Βαλές-Καρό» και την άνοιξη της ίδιας χρονιάς ταξίδεψε στη Γαλλία και στην Ιταλία μαζί με τις Ίντα Μπουρμάιστερ και Βέρα Μούχινα. Την περίοδο 1915-1916 στράφηκε σε μια μη-αντικειμενική τεχνοτροπία στην οποία εμφανίζονται μορφές από τη ρωσική αγιογραφία και από την αρχαία ανατολίτικη αρχιτεκτονική (είχε επισκεφθεί τη Σαμαρκάνδη το 1916). Συμμετείχε στις εκθέσεις Πρώτη Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής :Tραμ V και Βαλές-Καρό το 1915 και το 1916 αντίστοιχα στη Μόσχα. Το 1916-1917 ήταν ενεργό μέλος της ομάδας «Σουπρέμους» και παρήγαγε σχέδια για τα εργοστάσια Βερμπόφκα στην Ουκρανία. Το 1918-1920 συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις ανάμεσα στις οποίες και στην Δέκατη Κρατική Έκθεση: Μη-Αντικειμενική Δημιουργία και Σουπρεματισμός στη Μόσχα. Το Νοέμβριο του 1918 επέστρεψε στη Μόσχα και από το 1920 δίδαξε στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (ΙΝΧΟΥΚ). Υπήρξε μια από τις δημιουργούς του νέου συστήματος της πρακτικής καλλιτεχνικής διδασκαλίας. Το 1921 συμμετείχε στην έκθεση 5 x 5=25 στην Μόσχα. Το 1922-1923 φιλοτέχνησε τα σκηνικά για τις παραγωγές του Βσέβολοντ Μέγιερχολντ των έργων Ο μεγαλόψυχος κερατάς του Φερνάν Kρόμελιχ και Γη σε αναβρασμό του Σεργκέι Tρετιακόφ. To 1924 ξεκίνησε να σχεδιάζει υφάσματα για το Πρώτο Κρατικό Εργοστάσιο Εκτύπωσης Υφασμάτων της Μόσχας. Επίσης φιλοτέχνησε σχέδια για βιβλία και εξώφυλλα περιοδικών, για πορσελάνες και για διαφημιστικές αφίσες. Τα έργα αυτά παρουσιάστηκαν σε έκθεση μετά το θάνατό της στη Μόσχα (1924), στο Κίεβο (1925) και στο Kρασνοντάρ (1926).