Σουπρεματιστική μελέτη φόρμας και χρώματος
Kliun Ivan (1873-1943)
περ. 1917 | 29.2 x 22.5 εκ
Λάδι σε χαρτόνι
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης | Συλλογή Κωστάκη
MMA.CC.124
Αγορά του Ελληνικού Κράτους από τους κληρονόμους της οικογένειας Κωστάκη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Σχέδιο
Θέμα: Σχέδια και τυπώματα, Ρωσική Πρωτοπορία, Σουπρεματισμός
Τεχνικές: Ελαιογραφία, Σχέδιο
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Οι πρώτοι αφηρημένοι πειραματισμοί του Κλιουν ανάγονται Το διάστημα 1916-17 ο Κλιουν πραγματοποιεί τους πρώτους πειραματισμούς του, οι οποίοι μαρτυρούν ότι ο καλλιτέχνης μελετούσε προσεκτικά το νέο σουπρεματιστικό σύστημα: όπως και ο Μαλέβιτς, ο Κλιουν ασχολήθηκε με την αναζήτηση των πλαστικών δυνατοτήτων των γεωμετρικού σχήματος που είναι τοποθετημένο σε λευκό φόντο. Ο κύκλος των έργων, που έγιναν με μια αρκετά ασυνήθιστη τεχνική ζωγραφικής, με λάδι σε χαρτί, αποτελούνταν από αυτές τις συνθέσεις του ενός σχήματος όπως το κίτρινο τρίγωνο. Τα έργο αυτό θυμίζει το έργο Κίτρινος Σουπρεματισμός του Καζιμίρ Μαλέβιτς του 1917. Εκ πρώτης όψεως οι σουπρεματιστικές μελέτες του Κλιουν διαφέρουν μεταξύ τους μόνο ως προς τη μορφή και το χρώμα των γεωμετρικών σχημάτων. Η προσεκτικότερη εξέτασή τους ωστόσο φανερώνει τις διαφορές στη διαμόρφωση της δομής των επιφανειών των επτά πινάκων. Οι υφές διαφέρουν από πολύ γυαλιστερές έως ματ.Το ενδιαφέρον του Κλιουν για την ποιότητα της επιφάνειας του πίνακα πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας γενικότερης στροφής της Πρωτοπορίας προς την υλικότητα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Τα χρόνια 1881-1892 η οικογένεια του Ιβάν Βασιλιεβίτς Kλιούν (Kλιουνκόφ) (Μπολσίγιε Γκόρκι, περιοχή Ποκρόφσκι της επαρχίας Βλαντιμίρ, 1 Σεπτεμβρίου 1873 - Μόσχα, 13 Δεκεμβρίου 1943) ζούσε στην Ουκρανία. Το 1892-1893 ο Kλιούν εργάστηκε ως λογιστής σε εργοστάσιο ζαχάρεως στην επαρχία Βορόνεζ. Την περίοδο 1892-1896 έζησε στην Πολωνία, όπου και παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή για την Προώθηση των Τεχνών της Βαρσοβίας (1896). Το 1898 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου εργάστηκε ως λογιστής και από το 1900 μαθήτευσε σε διάφορα εργαστήρια, ανάμεσα στα οποία και αυτό του Φιόντορ Ρέρμπεργκ (1903-1906), όπου συνάντησε τον Μαλέβιτς. Συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις στη Μόσχα, στην Πετρούπολη, στο Οριόλ και στο Kούρσκ. Την περίοδο 1914-1916 δημιούργησε σειρές ανάγλυφων και γλυπτών στο χώρο. Το 1915 υποστήριξε το σουπρεματισμό του Μαλέβιτς και τα χρόνια 1915-1916 συμμετείχε σε όλες τις μεγάλες εκθέσεις της πρωτοπορίας μεταξύ των οποίων στην Πρώτη Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: Tραμ V (Πετρούπολη,1915), στην Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση Ζωγραφικής: 0,10 (Πετρούπολη, 1915-1916), στην έκθεση Το Μαγαζί (Μόσχα, 1916) και στην έκθεση της ομάδας «Βαλές-Καρό» (Μόσχα,1916). Το 1918 ορίστηκε διευθυντής του Κεντρικού Γραφείου Εκθέσεων του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών του Λαϊκού Κομισαριάτου (IΖΟ NΑΡΚΟΜΠΡΟΣ), τα χρόνια 1918-1921 ήταν καθηγητής ζωγραφικής στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ), στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και κατά την περίοδο 1920-1921 ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (IΝΧΟΥΚ). Το 1919 συμμετείχε στην Πέμπτη Κρατική Έκθεση: Από τον Ιμπρεσιονισμό στη Μη-Αντικειμενική Τέχνη και στην Δέκατη Κρατική Έκθεση: Μη-Αντικειμενική Δημιουργία και Σουπρεματισμός στη Μόσχα. Στις δεκαετίες 1920-1930 δημιούργησε μια σειρά νεκρών φύσεων με γεωμετρικές φόρμες και χρωματικούς συνδυασμούς. Το 1922 παρουσίασε έργα του στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην «Γκαλερί βαν Ντίμεν» στο Βερολίνο. Κατά το διάστημα 1923-1930 σχεδίασε μια σειρά φουτουριστικών εκδόσεων και το 1925 στράφηκε στον πουρισμό. Το 1936 ζωγράφισε μία μνημειακή σύνθεση για τον προθάλαμο του Πανρωσικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Αλιείας και Ωκεανογραφίας με τίτλο Η Ζωή στη Θάλασσα.