Ο Ιόλας
Τσόκλης Κώστας (1930)
1996 | 220 x 166 εκ
Ζωγραφική με ακρυλικά χρώματα, προβολή
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
MCA.MMCA.C362
Δωρεά του καλλιτέχνη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Έργο ζωγραφικής
Θέμα: Πορτραίτο, Σύγχρονη τέχνη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Το έργο «Ο Ιόλας» αποτελεί μία παραλλαγή και προσομοιάζει σε ένα από τα μέρη της μεγάλης βιντεοεγκατάστασης του Κώστα Τσόκλη «5 πορτραίτα και το Καμακωμένο ψάρι», με την οποία ο καλλιτέχνης εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1986. Ήδη από την προηγούμενη χρονιά ο καλλιτέχνης έχοντας διευρύνει το φάσμα της προβληματικής του δημιούργησε το έργο «Καμακωμένο ψάρι», το πρώτο έργο της «ζωντανής ζωγραφικής» με το οποίο εισήγαγε μια νέα σχέση με την εικόνα και τη διαδικασία παραγωγής της. Τόσο στην περίπτωση του ψαριού όσο και στην περίπτωση των πορτραίτων ο Τσόκλης ζωγράφισε πάνω σε αντίστοιχο αριθμό καμβάδων τη σιλουέτα ενός ψαριού και των μορφών και πάνω σε αυτές πρόβαλλε αντίστοιχα την εικόνα ενός ψαριού που σπαρταρά (προσθέτοντας στην επιφάνεια του καμβά ένα σιδερένιο καμάκι) και των μορφών που γυρίζουν να κοιτάξουν το πληγωμένο ψάρι. Συνδέοντας ξανά και ξανά την προβολή με τον ζωγραφισμένο καμβά δημιούργησε την αίσθηση ενός θανάτου που δεν επέρχεται. Το πορτραίτο του Ιόλα είναι ένα από τα πέντε συνοδευόμενα πορτραίτα και αποτελεί φόρο τιμής στον συλλέκτη που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον τομέα της τέχνης τον 20ό αιώνα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Κώστας Τσόκλης γεννήθηκε το 1930 στην Αθήνα, όπου σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη (1948-1954). Με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. έζησε και εργάστηκε στη Ρώμη (1957-1960), όπου υπήρξε μέλος της ομάδας Gruppo Sigma. Τη δεκαετία του ’60 έζησε κατά κύριο λόγο στο Παρίσι και στη συνέχεια με υποτροφία του Ιδρύματος DAAD διέμεινε στο Βερολίνο την περίοδο 1971-1972. Έκτοτε και μέχρι τη μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα το 1984, έζησε μεταξύ Αθήνας και Παρισιού. Αν και γνώρισε τις περισσότερες από τις τάσεις της σύγχρονης τέχνης συχνά εν τη γένεσή τους και στον τόπο δημιουργίας τους, στην πραγματικότητα η δουλειά του δεν εντάσσεται σε κανένα ρεύμα, ανιχνεύονται ωστόσο στα έργα του στοιχεία τόσο της εννοιολογικής τέχνης, όσο και της pop art και των νέων ρεαλιστών. Παρότι η τρίτη διάσταση προστέθηκε πολύ γρήγορα στο έργο του, η ζωγραφική σκέψη εξακολούθησε να χαρακτηρίζει τις συνθέσεις του, ενώ ακόμη το στοιχείο της οφθαλμαπάτης με την κατάργηση ουσιαστικά των ορίων ζωγραφικού και πραγματικού χώρου διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του. Μετά το 1985 πρόσθεσε στα έργα του τη χρήση βίντεο, δημιουργώντας εικαστικές εγκαταστάσεις με πολλαπλές οθόνες, ηχητικά εφέ, όπου το πραγματικό και το φανταστικό συμπλέκονται. Παρουσίασε το έργο του σε δεκάδες ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική και συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Biennale του Παρισιού (1961, 1963), του Sao Paulo (1965), η Documenta του Kassel (1975) κ.α. Το 1986 μαζί με τον Χρ. Καρά εκπροσώπησαν την Ελλάδα στη Biennale της Βενετίας. Το 2001 υπήρξε χρονιά σταθμός για την εκθεσιακή του δραστηριότητα, καθώς παρουσιάστηκε στο Μουσείο Φρυσίρα έκθεση-αφιέρωμα στα νεανικά του χρόνια (1950-1959) και το Ε.Μ.Σ.Τ. διοργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του. Έργα του κοσμούν δημόσιους χώρους, μεταξύ των οποίων το Προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, ο Σταθμός Μετρό Εθνική Άμυνα στην Αθήνα κ.α.