Άλογα
Κατράκη Βάσω (1909-1988)
Μεταπολίτευση (1974-σήμερα) | 120 x 155 εκ
Λιθογραφία
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
MCA.MMCA.C234
Δωρεά Ι. Κατράκη Δεσποτίδου
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Έργο χαρακτικής
Θέμα: Φύση, Ζώα, Άλογο, Σύγχρονη τέχνη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Η χαρακτική της Βάσως Κατράκη λειτουργεί ως παράδειγμα και υπόδειγμα μιας συνειδητής πορείας που τη χαρακτηρίζει η εξαντλητική έρευνα, η επίμονη αναζήτηση, ο πειραματισμός, η παιδεία και η γνώση. Η πρόσληψη και η απόδοση της ανθρώπινης μορφής που φέρει με αξιοπρέπεια και εγκαρτέρηση το βάρος της ύπαρξής της, είναι η μόνιμη αισθητική-θεματική επιλογή της δουλειάς της, στην οποία η ενδελεχής μελέτη, ο διάλογος με την ελληνική τέχνη στη διαχρονικότητά της, η εμπειρία και η συγκίνηση δίνουν το στίγμα τους και παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Οι συνθέσεις με τα Άλογα (αρχές της δεκαετίας του 1960) δίνει το μέτρο των δυνατοτήτων και των κατακτήσεών της. Η συγκέντρωση στο ουσιαστικό, οι καμπύλες και οι δυναμικές συστροφές, οι ανταποκρίσεις των γραμμών, η σχεδιαστική ένταση και οι συμπαγείς όγκοι επικυρώνουν το νοηματικό βάθος και τον πλούτο των διατυπώσεών της. Η διαπραγμάτευση του θέματος από σύνθεση σε σύνθεση μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε την εξελικτική του πορεία και τις μορφολογικές του μεταμορφώσεις, με αναφορές, άμεσες ή έμμεσες, στις απεικονίσεις αλόγων στην τέχνη των γεωμετρικών χρόνων και στις ανάγλυφες μετόπες του Παρθενώνα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Η Βάσω Κατράκη γεννήθηκε το 1909 στο Αιτωλικό Μεσολογγίου, όπου έζησε τα νεανικά της χρόνια. Σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Α.Σ.Κ.Τ. (1936-1940) με καθηγητές τους Κωνσταντίνο Παρθένη και Γιάννη Κεφαλληνό. Κατά τη διάρκεια της Αντίστασης και της Κατοχής σχεδίασε και τύπωσε παράνομα έντυπα, μονόφυλλα και λευκώματα και υπήρξε δραστήριο μέλος του ΕΑΜ καλλιτεχνών. Επίλεξε αρχικά την ξυλογραφία για εικονογραφήσεις βιβλίων, αλλά και για να παρουσιάσει σκηνές από την καθημερινή ζωή, επηρεάστηκε σημαντικά από τη γερμανική εξπρεσιονιστική χαρακτική και σταδιακά ανέπτυξε μια δική της τεχνική, χρησιμοποιώντας τον ψαμμίτη της Σητείας. Έχοντας ως στάση ζωής την κοινωνική κριτική στάση, εξορίστηκε στη Γυάρο για 9,5 μήνες κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (Απρίλιος 1967-Φεβρουάριος 1968), όπου κατέγραψε τις πρώτες μαρτυρίες αυτής της περιόδου, ζωγραφίζοντας με μαρκαδόρο βότσαλα. Κύριο θέμα της δουλειάς της ήδη από τα προηγούμενα χρόνια αποτέλεσε η ανθρώπινη μορφή, η οποία μετατράπηκε σε μορφή-σύμβολο. Μετά το 1975 οι συνθέσεις της απέκτησαν περισσότερο συναισθηματισμό, οι μορφές της έγιναν λιγότερο γωνιώδεις και επιθετικές ενώ ταυτόχρονα απέκτησαν ιδιαίτερα προσωπικά χαρακτηριστικά. Υπήρξε ενεργό μέλος των ομάδων Στάθμη, Τέχνη και Τομή και το 1965 έγινε μέλος της Accademia Fiorentina del Arte del Disegno της Φλωρεντίας. Έλαβε μέρος σε σημαντικές διεθνείς διοργανώσεις, ανάμεσά τους, οι: Biennale Χαρακτικής στη Λουμπλιάνα (1956-1977) και το Τόκιο (1960-1970), Biennale Αλεξανδρείας (1957), Sao Paulo (1957) και Βενετίας (1966), εκπροσωπώντας την Ελλάδα στο τμήμα χαρακτικής, αποσπάζοντας τιμητικά βραβεία.. Το 1980 η Εθνική Πινακοθήκη διοργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της. Πέθανε στην Αθήνα το 1988 και το 2006 ο Δήμος Αιτωλικού θέλοντας να τιμήσει την καλλιτέχνιδα ίδρυσε μουσείο για να στεγαστούν τα έργα της.