Είναι η τέχνη κάτι περισσότερο από μια αυτάρεσκη πράξη; (από τη σειρά Χειρισμοί)
Θόδωρος (Παπαδημητρίου) (1931-2018)
1972 - 2007 | 150 x 100 εκ
7 Επεξεργασμένες φωτογραφίες σε PVC, ξύλινη ματράκ, σχοινί
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
MCA.MMCA.C717
Δωρεά του καλλιτέχνη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Εγκατάσταση
Θέμα: Σύγχρονη τέχνη, Εννοιολογική τέχνη, Έργα τέχνης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Το έργο του Θόδωρου μέσα από ιδιότυπες οπτικές και νοητικές γωνίες παραμένει ενεργό και επίκαιρο ήδη από τη πρώτη φάση της δημιουργίας του, που ξεκινάει τη δεκαετία του 1950. Η σχέση κάθε καλλιτέχνη με το αντικείμενο είναι μοναδική. Η σύνταξη και η διασπορά περικλείουν συμβολικά και πραγματικά αντικείμενα που κατά καλλιτέχνη και κατά την προσέγγιση του καθενός, συμπεριλαμβάνουν τόσο διαφορετικές όψεις της πραγματικότητας όσο στην περίπτωση του Θόδωρου, η σημαία ή ο φαλλός. Ο Θόδωρος προσθέτει τη χειρονομία που αποδομεί και τον άνθρωπο ως αντικείμενο και τα εργαλεία που ο πόθος της αντικειμενοποίησης ορθώνει σε σύμβολα της εξουσίας πάνω σ’ αυτόν, όπως η ματράκ-φαλλός είναι η κατεξοχήν σύνθεση ενός τέτοιου αντικειμένου-συμπλέγματος, που αποδίδει στο έργο του κοινωνική και πολιτική διάσταση. Η πολιτική συνέπεια και αιχμή του έργου του είναι άκρως ενήμερη, προσανατολισμένη και δραστική ως προς τα ιστορικά γεγονότα και προβλήματα της κοινωνίας, της ανθρωπότητας, του πλανήτη ή του σύμπαντος. Ο λόγος του, όμως, συνιστά την άρνηση να εικονογραφήσει ή να σχολιάσει τη διάσταση αυτή, αφήνοντας υπόγεια ως το θεμέλιο λίθο της όποια πράξης και δράσης.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Θόδωρος (Παπαδημητρίου) γεννήθηκε το 1931 στο Αγρίνιο. Σπούδασε γλυπτική στην ΑΣΚΤ με δάσκαλο τον Μ. Τόμπρο (1952-1957) και συνέχισε τις σπουδές του στην École des Beaux-Arts του Παρισιού (1959-62). Με υποτροφία του Ιδρύματος Ford δίδαξε στο California State University το 1972. Το 1980 εξελέγη Καθηγητής Πλαστικής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, όπου και δίδαξε μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1998. Το έργο του τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο γλυπτικής της Στέγης Καλών Τεχνών και Γραμμάτων Αθηνών το 1966 και με το Grand Prix του 42ου Salon d'Art Contemporaine το 1997. Εγκατέλειψε πολύ νωρίς τα παραστατικά έργα και στη συνέχεια πέρασε σε κατασκευές, εγκαταστάσεις και δράσεις. Τα έργα του βασίζονται στην οργάνωση πλαστικών στοιχείων (σφαίρες, πτυχωτά σχήματα κ.ά.) και αντικειμένων (ρόδες, εκκρεμή, συρματόσχοινα, φαλλοί κ.ά.), προκειμένου να εκφράσουν την κριτική θέση του δημιουργού τους απέναντι στην ιστορία της γλυπτικής ή να προσεγγίσουν μια ντανταϊστική, ανατρεπτική εικονογραφία. Στόχος του υπήρξε να καταστήσει τον θεατή κοινωνό της εικαστικής πράξης διερευνώντας τον επικοινωνιακό χαρακτήρα της τέχνης και συνδυάζοντας ποικίλα μέσα (λόγο, ήχο, φωτογραφία, φιλμ, κίνηση, σκηνική παρουσία) και υλικά (ξύλο, γυαλί, πλέξιγκλας, πανί, νερό, άμμο κ.λπ.), ενώ παράλληλα συνόδευσε τις θεωρητικές του αναζητήσεις με πλήθος θεωρητικών κειμένων και βιβλίων: “Ένας γλύπτης στην αγορά” (Αθήνα 1981), “Στίγματα πορείας” (Αθήνα 1984), “Ίχνη” (Αθήνα 1988), “Ένας γλύπτης στον αέρα” (Αθήνα 1989), “Ανα-Κατάληψη” (Αθήνα 1992), “Λόγοι” (Αθήνα 1994). Από το 1965, χρονιά που παρουσιάστηκε η πρώτη του ατομική έκθεση, πραγματοποίησε περισσότερες από τριάντα ατομικές εκθέσεις, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει η αναδρομική του στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου το 1984 και στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη το 2009. Παράλληλα, συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις: Biennale Sao Paulo (1963), Αλεξάνδρειας (1963) και Παρισιού (1965, όπου απέσπασε βραβείο), Avanguardia e Sperimentazione (Μόντενα, Βενετία, 1978), Ευρωπάλια (Βρυξέλλες, 1982) κ.ά. Γλυπτικές συνθέσεις του κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό: στο Χρηματιστήριο Αθηνών (Μετέωροι Δείκτες, 2007), στο σταθμό Σύνταγμα στο μετρό της Αθήνας (Ωρολόγιον του ΜΕΤΡΟ, 2001) και στην πρόσοψη της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (Ολυμπιακό Δίπτυχο, 1996). Πέθανε στην Αθήνα το 2018.