ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ

Έργο της σειράς Αχελώος που συνιστά φωτογραφική καταγραφή της κατασκευής του φράγματος των Κρεμαστών Αιτωλοακαρνανίας (1962-65) από τον Κώστα Μπαλάφα και υλοποιήθηκε παράλληλα με την κινηματογράφηση μέρους των εργασιών. Η σειρά περιλαμβάνει ιστορικά ντοκουμέντα από την κατασκευή ενός γαιοφράγματος κολοσσιαίας κλίμακας για την Ελλάδα του '60, ενώ συγχρόνως αποτυπώνει τις συνέπειες της ανθρώπινης επέμβασης στον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και πολιτισμικό ιστό της περιοχής. Ο Αχελώος έχει φωτογραφηθεί με έγχρωμα υλικά, δεδομένο που τον διαφοροποιεί από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες με τις οποίες έγινε γνωστός ο καλλιτέχνης. Παρ’ όλα αυτά, εντάσσεται θεματογραφικά στο ευρύτερο έργο του ως μία ακόμα κοινωνικά ευαίσθητη καταγραφή των συνθηκών στην ελληνική ύπαιθρο τη μεταπολεμική περίοδο. Ένα μισογκρεμισμένο πέτρινο κτίσμα, το οποίο παραδίδεται στα νερά της τεχνητής λίμνης, με ένα γυμνό δέντρο στο πλάι του και λίγα πρόβατα, τα οποία βόσκουν στη γη που έχει γλυτώσει μέχρι στιγμής από την πλημμύρα, συνθέτουν μια μελαγχολική εικόνα ερήμωσης. Η λίμνη καταπίνει σταδιακά το πλούσιο έδαφος των Κρεμαστών, απομεινάρια του οποίου αποτελούν οι μικροί λοφίσκοι που ξεπροβάλλουν σαν νησάκια στα γαλήνια νερά. Αρχιτεκτονικά μνημεία, πέτρινα τοξωτά γεφύρια και μοναδικές περιοχές, όπως οι πηγές Μαρδούχας με τις νερομάνες που σχημάτιζαν το υδροδυναμικό του μισού Αχελώου, αφανίστηκαν. Τα κτίσματα των χωριών ισοπεδώθηκαν από την μπουλντόζα και μόνο οι εκκλησίες έμειναν ανέπαφες «από το φόβο των Αγίων», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο φωτογράφος. Οι κάτοικοι υποχρεώθηκαν να φύγουν από τον τόπο που γεννήθηκαν και έθαψαν τους προγόνους τους. Ο Μπαλάφας, παρά το θαυμασμό του για την εξέλιξη της τεχνολογίας, επιλέγει συνειδητά να δώσει έμφαση στις συνέπειες του έργου στην τοπική κοινωνία, προεικάζοντας το ρεύμα σκέψης για την προστασία του περιβάλλοντος και της παράδοσης από την απρόσωπη τεχνο-οικονομική επέκταση.