ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ

Η Χρύσα μεταβαίνει το 1954 στο Σαν Φρανσίσκο, σπουδάζει για σύντομο διάστημα στο California School of Fine Arts για να καταλήξει στη Νέα Υόρκη. Εκεί γοητεύεται από τα σύμβολα και νοιώθει έλξη για ό,τι σχετίζεται με την επικοινωνία, τη γλώσσα και τη γραφή: από τα απλά γράμματα σε εφημερίδες, από τα ονόματα σε εισόδους κτηρίων, από τις μεταλλικές πινακίδες σε εξωτερικούς χώρους και αργότερα από τις διαφημιστικές πινακίδες με νέον. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ξεκινά τις συνθέσεις της με γράμματα, απομονώνοντας μια λέξη από ένα σύνολο λέξεων, έπειτα ένα γράμμα ή ένα σύνολο γραμμάτων μετατρέποντάς τα σε θέματα-πλαστικά σχήματα, χρησιμοποιώντας μόνο γράμματα του λατινικού αλφαβήτου. Αρχίζει να δουλεύει τα πρώτα «κουτιά με νέον», να δίνει συνθέσεις με λεπτούς σωλήνες νέον και να «αναλύει» γράμματα. Στην ενότητα Μαίανδροι πειραματίζεται διαρκώς με τα χρώματα και επιδιώκει τη μεταξύ τους ισορροπία και αρμονία, καθώς και την ένταση της φωτεινότητάς τους με τη χρήση σωλήνων νέον διαφορετικών τύπων. Τα γλυπτά εγκιβωτίζονται σε κουτιά από πλεξιγκλάς, για τα οποία επιλέγει ένα βαθύ γκρι χρώμα και τοποθετούνται σε βάθρα που βάφονται με το ίδιο γκρι ή μαύρο χρώμα και εμπεριέχουν τον τεχνολογικό εξοπλισμό (ροοστάτες, μετασχηματιστές), καθώς η Χρύσα επιθυμεί να είναι ορατός ο εξοπλισμός αυτός. Τα κουτιά αποτελούν λειτουργικό-αναπόσπαστο μέρος των γλυπτών: αφενός προστατεύουν τους εύθραυστους σωλήνες και αφετέρου δημιουργούν νυχτερινή ατμόσφαιρα υποβάλλοντας τη δραματική αντίθεση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Για να ενισχύσει αυτήν την αντίθεση η Χρύσα τοποθετεί έναν χρονοδιακόπτη μέσα στο βάθρο και τον ρυθμίζει ώστε να διακόπτει ανά διαστήματα τη συνεχή ροή του φωτός, δημιουργώντας στιγμές σκοταδιού. Ή άλλοτε να διακόπτει τη ροή σε μέρος της σύνθεσης, ενώ το υπόλοιπο μέρος παραμένει φωτεινό. Για να ρυθμίσει το χρονική απόκλιση του χρονοδιακόπτη κάνει κάποιες μαγνητοφωνήσεις, τις οποίες ονομάζει «σχέδια»: σε αυτές χρησιμοποιεί το αλφάβητο ή ένα μόνο γράμμα του, αλλάζοντας κάθε φορά τη χρονική διάρκεια μέτρησης μεταξύ των γραμμάτων. Για τη Χρύσα, όμως, δεν είναι μόνο η έννοια του χρόνου, του ρυθμού ή του μέτρου της γλώσσας της, η ιδέα της αναπνοής, αλλά και η πίστη της ότι τα γλυπτά της μπορούν να υπάρξουν αυτόνομα, χωρίς την τεχνολογία.